Elektriciteit fluctueert, glastuinbouw balanceert

Greenport West-Holland is de regionale netwerkorganisatie van overheid, bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en kennisinstellingen. Samen werken zij aan een vitale en duurzame toekomst voor het regionale tuinbouwcluster. Jaarlijks organiseert de Greenport een Meet & Greet Energie. Dit jaar had deze bijeenkomst het thema ‘Voldoende stroom voor de glastuinbouw’ en werd geopend door Meindert Stolk (gedeputeerde Zuid-Holland, voorzitter Greenport West-Holland. De Meet & Greet trok dit jaar ruim 100 bezoekers waaronder veel ondernemers.

Stabiliteit van het net
WKK-installaties op glastuinbouwbedrijven leveren nationaal circa 10% van de elektriciteitsbehoefte; dat gebeurt vooral als er te weinig zon- en windenergie is. In de situatie dat er juist te veel (duurzame) energie op het net is, nemen bedrijven extra af door hun eigen WKK-installaties uit te zetten en belichting en e-boilers in te schakelen.

Die rol is van groot belang voor de stabiliteit van het net, zo betoogde Robert Kuik van TenneT, een van de sprekers tijdens de Meet & Greet. Kuik ziet ook in de toekomst een toenemende behoefte aan flexibiliteit en capaciteit op het net. Wel moet daarbij steeds de balans gezocht worden tussen het regionale en het landelijke net.

Toename elektriciteitsgebruik
Jeroen Larrivee van Blue Terra deed in opdracht van Greenport West-Holland onderzoek naar de elektriciteitsvoorziening in een klimaatneutrale glastuinbouw. Warmte en elektriciteit hangen in de glastuinbouw nauw met elkaar samen. De WKK’s maken elektriciteit, warmte en CO2: die producten kunnen gebruikt worden op de teeltbedrijven én aan het net geleverd worden.

Er ligt een opgave voor de sector om de WKK’s op aardgas richting 2040 te verduurzamen. Dit kan door warmte vanuit geothermie en/of restwarmte aangevuld met WKK’s op waterstof, e-boilers en warmtepompen. Larrivee voorziet een toename van elektriciteitsgebruik ondanks de massale toepassing van LED-verlichting. Die toename veroorzaakt uitdagingen in aansluitingen, netcapaciteit en flex-optimalisatie. Het initiatief vanuit de sector met planvorming is hierbij van groot belang.

Netcongestie
Frank Binnekamp van Westland Infra gaf aan dat er nu al netcongestie dreigt door massale teruglevering aan het net en minder eigen gebruik. Dit kan in toekomst volgens Binnekamp ook door meer afname ontstaan. Binnekamp waardeert – net als Kuik – de uitkomsten van het onderzoek van Blue Terra naar de elektriciteitsbehoefte van de glastuinbouw en ziet het ook als realistisch. Dit is een goede basis om verder met elkaar het gesprek aan te gaan over wenselijke aanpassingen. Oplossingen in het net vragen een lange voorbereiding en daarom zijn tijdige signalen en beslissingen van groot belang, aldus Binnekamp.

Teeltaanpassingen
Eric van Heijningen van tomatenkwekerij Combivliet schetste hoe dit bedrijf omgaat met actuele situatie. Door aanpassingen in de teelt, minder belichten en terugleveren van stroom kan Combivliet de gevolgen van hoge energieprijzen goed opvangen. Van Heijningen gaf aan de geschetste ontwikkelingen te herkennen.

Combivliet (met een teeltoppervlakte van 128 hectare) investeert volop in LED. Bovendien investeert het de komende jaren ook in e-boilers en zonnepanelen op verschillende locaties. In Rilland onderzoekt het bedrijf het gebruik van restwarmte die vrijkomt bij de productie van waterstof vanuit een in de omgeving geplande elektrolyser. Van Heijningen ziet het leveren van noodvermogen aan TenneT als een kans, maar pleit wel voor het automatiseren van vraag, aanbod en flexibiliteitsruimte van elektra.

Nieuwe Programmaregisseur EnergieAkkoord
Martin van der Hout is de nieuwe Programmaregisseur EnergieAkkoord van Greenport West-Holland. Hij zal in 2023 in overleg gaan met de partners in de regio. Daarnaast zet hij plannen op rond innovaties zoals waterstof. Scheidend Programmaregisseur Nico van Ruiten gaf aan dat hij de afgelopen jaren veel motivatie kreeg door de manier waarop partijen de energietransitie nu al in praktijk brengen en het enthousiasme waarmee zowel warmtecoöperaties als andere betrokken partijen over een klimaatneutrale glastuinbouw spreken.

Bron: Greenport West-Holland